راهنمای ثبت نام و انتخاب واحد دانشجویان دکتری

ضمن عرض تبریک و خیر مقدم به ورودی های جدید خواهشمند است با توجه به شرایط خاص خود (از جمله رشته قبولی، رشته های مقاطع قبلی، دروس آزمون، ضرایب و امتیازات، و دروس گذرانده شده در مقاطع قبلی) به موارد ذیل توجه فرمایید. لازم به ذکر است که موارد به روز رسانی شده بر اساس آخرین آیین نامه ها می باشد که ممکن است برای ورودی های قدیم شرایط متفاوتی اعمال شده باشد.

دروس جبرانی:

• کلیه دانشجویان دکتری باید جبرانی های زیر را بگذرانند:
  • روش تحقیق، مقاله و رساله نویسی پیشرفته (جبرانی) – ۲ واحد (ترم اول)
  • زبان تخصصی پیشرفته (جبرانی) – ۲ واحد (ترم اول تا سوم)
• دانشجویان ورودی جدید باید بین ۰ تا ۶ واحد جبرانی (علاوه بر موارد بالا) بر اساس شرایط زیر بگذرانند:
  • معافیت از ۶ واحد جبرانی در صورتی که مقطع ارشد و کارشناسی دانشجو متجانس با رشته دکتری باشد
  • گذراندن ۳ واحد درس در صورتی که یکی از مقاطع قبلی دانشجو متجانس نباشد
  • گذراندن ۶ واحد در صورتی که هر دو مقطع قبلی دانشجو متجانس نباشد
• دروس جبرانی باید از دروس مقطع کارشناسی و با نظر گروه برای دانشجو ارائه شود
• نمرات و تعداد واحدهای دروس جبرانی در معدل کل دانشجو و مجموع واحدهای گذرانده شده تاثیر ندارد اما اگر دانشجو در درس جبرانی رد شود، باید دوباره درس را بگذراند
• دروس جبرانی در سقف تعداد واحد انتخابی ترمی به حساب می آید، اما در شرایط خاصی دانشجو می تواند در یک ترم کلا (جبرانی و تخصصی) بیش از ۱۰ واحد درسی (تا ۱۲ واحد) انتخاب نماید. لطفا در خصوص جزئیات آن به آموزش مراجعه نمایید.
• امکان گذراندن درس برای دانشجویان دکتری در تابستان وجود ندارد

قبل از شروع مرحله آموزشی دکتری:

• دانشجویان دوره دکتری باید در بدو ورود استاد راهنمای خود (فقط برای انتخاب استاد راهنما ضرورت وجود دارد) را انتخاب نمایند و دروس دوره را طبق تایید استاد راهنما و گروه انتخاب نمایند
• دانشجو می تواند در تیم خود حداقل دو نفر و حداکثر سه نفر با ترکیب های زیر داشته باشد
  • یک راهنما . یک مشاور
  • راهنمای اول و دوم (باید سهم هر یک در پایان نامه مشخص شود) . یک مشاور
  • یک راهنما . مشاور اول و دوم
• استاد راهنمای اول دانشجو ضرورتا باید از اساتید محل تحصیل او باشد (به جز در شرایط خاص و با تایید شورای گروه و شورای دانشگاه)، اما استاد راهنمای دوم و مشاور می تواند (با تایید گروه) از دانشگاه های دیگر باشد. اساتید دانشگاه های دیگر باید حتما هیات علمی بوده و حکم حداقل استادیاری داشته باشند. ارائه مدارک و احکام این اساتید به دانشگاه، ثبت نام در پژوهشیار و حضور در جلسات دفاع پروپوزال و پایان نامه دانشجو ضروری است
• دوره دکتری از دو بخش آموزشی و پژوهشی تشکیل شده است که موارد مهم هر دوره در ذیل آمده است. به هر حال به دانشجویان توصیه می شود قبل از هر اقدامی، آخرین آیین نامه های مرتبط با ورودی خود را از سایت واحد دریافت کرده و مطالعه نمایند
• در خصوص دروسی که  با عناوین مشترک در سرفصل ارشد و دکتری تعریف شده  در صورتی که دانشجو در هریک از مقاطع تحصیلی قبلی خود درس با این نام گذرانده، نمی تواند و نباید این دروس را انتخاب نماید. این موارد شامل دروس جبرانی نمی شوند، زیرا انها جبران مقاطع قبلی هستند
• مقطع دکتری انتقال و میهمانی ندارد
• دانشجویان دکتری می توانند در هر ترم حداکثر ۱۰ واحد (شامل دروس جبرانی) انتخاب واحد نمایند. شرایط خاص با جبرانی تا ۱۲ واحد وجود دارد
• کل واحد های دانشجویان دکتری (آموزشی و پژوهشی) معادل ۳۶ واحد است (برای همه گروه ها و همه ورودی ها)
• تعداد واحدهای آموزشی که دانشجویان دکتری باید بگذرانند (به غیر از دروس جبرانی) معادل (۳+) ۱۵ واحد می باشد (با توجه به آیین نامه هر ورودی و نظر گروه برای هر ورودی – اما باید برای تمام دانشجویان یک ورودی به شکل یکسان برخورد شود). بنابراین دانشجو باید (پس از اتمام دروس و گذراندن امتحان جامع) در طول مدت تحصیل مانده تا ۳۶ واحد را به عنوان پایان نامه (۳-) ۲۱ واحد اخذ نماید (معمولا بصورت بسته های ۶ تا ۸ واحدی در هر ترم که توسط دانشگاه تعیین می شود). به عنوان نمونه اگر پایان نامه ۲۱ واحد باشد سه ترم ۷ واحدی
• پس از اتمام واحدهای پایان نامه دانشجو می تواند تمدید پایان نامه را انتخاب نماید
• طول مدت مجاز دکتری بین ۳ (۶ ترم) تا ۵ (۱۰ ترم) سال می باشد
• اگر دانشجو در بدو ورود و در هنگام ثبت نام دارای مدرک زبان معتبر می باشد که هنوز دارای اعتبار است (حداکثر تا دو سال از صدور آن نگذشته باشد)، می تواند آن را به دانشگاه جهت شرط شرکت در امتحان جامع تحویل دهد، اما همچنان گذراندن زبان تخصصی جبرانی برای این دسته از دانشجویان ضروری می باشد
• در غیر اینصورت دانشجو فرصت دارد یا در طول ترم اول مدرک زبان تحویل دهد ویا در آزمون تعیین سطح شرکت کرده و در کلاسهای زبان مصوب دانشگاه شرکت کند

مرحله آموزشی دکتری:

• دانشجو در ترم اول و حداکثر دوم باید دو درس جبرانی  روش تحقیق و رساله نویسی پیشرفته (۲ واحد) و زبان تخصصی (۲واحد) را اخذ نموده و با موفقیت بگذراند
• با توجه به نتایج آزمون دانشجو، یا رشته غیر مرتبط بودن و یا شرایط ورودی، دانشجویان موظف هستند حداکثر شش واحد جبرانی دیگر (علاوه بر زبان و روش تحقیق)  از دروس کارشناسی با نظر گروه  بگذرانند (یک مقطع قبلی نامتجانس ۳ واحد و دو مقطع قبلی نامتجانس ۶ واحد).
• کلیه دروس جبرانی دانشجو باید ترجیحا در ترم یک و حداکثر در ترم دو به اتمام برسد
• دانشجو در طول تحصیل خود می تواند فقط یک درس از گروه دیگر (با مشاوره اساتد راهنمای خود) انتخاب نماید
• حداکثر طول بخش آموزشی دوره دکتری ۳ نیمسال بوده و دانشجو در دوره آموزشی باید معدل بالای ۱۶ کسب نماید و همچنین نمره آزمون جامع را نیز ۱۶ به بالا کسب نماید تا بتواند وارد دوره پژوهشی شود
• اگر معدل دانشجو زیر ۱۶ شود در ترم بعدی باید با نظر گروه دروس ترمیمی انتخاب نماید و مجاز به انتخاب امتحان جامع نیست
• دانشجویان باید در طول دوره آموزشی، دروس خود را حداقل با ۳ تا ۴ استاد مختلف بگذرانند که از لحاظ شرایط امتحان جامع به مشکل برنخورند
• کلیه دروسی که در آیین نامه نظری ذکر شده، باید در تقویم امتحانات ترم امتحان داشته باشد، و عدم حضور در جلسه امتحان برگزار شده توسط آموزش و یا عدم برگزاری امتحان تخلف محسوب می شود

پس از اتمام مرحله آموزشی دکتری (آزمون جامع):

• دانشجویانی که دروس خود را (دوره آموزشی) با موفقیت به اتمام رسانده اند باید امتحان جامع را پس از کسب گواهی امتحان زبان انگلیسی انتخاب واحد نموده و فرم های مربوطه را پرکنند
• قبل از شرکت در امتحان جامع باید تمامی واحدهای دانشجو گذرانده شده باشد و تمامی نمرات دانشجو قطعی شده باشد.
• اگرچه آزمون جامع باید به عنوان درس در انتخاب واحد دانشجو انتخاب شود، اما آزمون جامع شهریه ندارد و واحد محسوب نشده و در معدل نیز تاثیری ندارد
• ترمی که دانشجو درس ندارد اما آزمون جامع را هم در آن ترم نمی گیرد، مرخصی حساب می شود
• دانشجویان دکتری باید از امتحان جامع (کتبی و یا شفاهی) حداقل نمره ۱۶ را کسب نمایند و فقط می تواند حداکثر دو بار امتحان دهد. پس از دو بار رد شدن در آزمون جامع دانشجو اخراج می شود
• اگر دانشجو نتواند در کل دوره آموزشی خود معدل ۱۶ یا بالاتر را کسب نماید، دانشجو مجاز خواهد بود فقط در یک نیمسال با تایید شورای گروه دروسی را (ترجیحا از دروس زیر ۱۶ که قبلا گذرانده شده) برای ترمیم معدل انتخاب نماید. بدیهی است اگر بازهم معدل دانشجو در دوره آموزشی به نمره ۱۶ نرسد دانشجو مجاز به شرکت در امتحان جامع نخواهد بود. لازم به ذکر است نمره دروس جبرانی در معدل تاثیری ندارد
• آزمون جامع دوبار در سال و مشابه آزمونها توسط اداره امتحانات برگزار می شود (نه توسط گروه و استاد) و واحدها و استان ها بر برگزاری آن نظارت دارند

مرحله پژوهشی دکتری:

• دانشجو بهتر است در این مرحله و با نظر استاد راهنما و با توجه به موضوع خود، استاد راهنمای دوم یا مشاور خود را انتخاب نماید
• دانشجو باید پس از قبولی در امتحان جامع و در ترم اولی که اولین دسته واحدهای پایان نامه را انتخاب می کند از پروپوزال خود دفاع نماید
• اگر دانشجو نتواند در ترم بعد از امتحان جامع از پروپوزال خود دفاع کند باید آن ترم و ترم های بعدی که موفق به دفاع نشده است را مرخصی بگیرد
• اگر در اولین ترم بعدی امتحان جامع دانشجو موفق به دفاع از پروپوزال خود نشود، آن ترم برای دانشجو حذف شده و مرخصی به حساب می آید
• پایان نامه دکتری (۳- واحد) ۲۱ واحد است (با توجه به دروس که جمع آن باید ۳۶ کمتر نشود) که می تواند در ۳ تا ۴ ترم ۶ تا ۸ واحدی انتخاب می گردد
• طول مدت زمان تحصیل در مقطع دکتری نباید کمتر از ۳ سال شود و افزایش آن تا ۶ سال با نظر کمیسیون امکان پذیر است
• فاصله بین ثبت پروپوزال و دفاع دانشجوی دکتری نمی تواند کمتر از (دو ترم / یک سال) باشد
• کلیه مقالات چاپ شده دانشجو قبل از دفاع پروپوزال نمی توانند به عنوان مستخرج از پایان نامه لحاظ شود
• کلیه مقالات چاپ شده دانشجو که اسامی به غیر از تیم راهنمایی و دانشجو بر روی آن قرار گرفته باشد نمی توانند به عنوان مستخرج از پایان نامه لحاظ شوند
• کلیه مقالاتی که در راستای موضوع پایان نامه نباشند نمی توانند به عنوان مستخرج از پایان نامه (شرط مجوز برای دفاع دانشجو) لحاظ شوند
• دانشجو باید حداقل یک مقاله چاپ شده (معتبر ISI و مورد تایید وزارت علوم  و دانشگاه – خارج از لیست سیاه)، داشته باشد تا بتواند درخواست برگزاری جلسه دفاع بدهد. آیین نامه مقالات برای ورودی های مختلف متفاوت است که جدول آن در همین سایت (جدول مقالات) موجود است
• اگر در هر زمانی تقلب یا سرقت ادبی دانشجو مشخص شود (حتی پس از اتمام تحصیل و صدور مدرک)، این امر منجر به اخراج و یا ابطال مدرک صادره خواهد شد
• طبق یکی از آخرین آیین نامه ها دانشجویان دکتری می توانند با ارائه پذیرش قطعی یک ژورنالی علمی پژوهشی بصورت پیش دفاع و مشروط از پایان نامه خود دفاع کنند (اگر در ترم تمدید پایان نامه باشند نه ترم های انتخاب واحدهای پایان نامه) ، تا در طول مدتی که پذیرش نهایی مقالات آنها می آید و دفاع اصلی می نمایند، شهریه پرداخت نکنند. اجرای این آیین نامه بستگی به نظر گروه آموزشی و شرایط ورودی دانشجو دارد

برنامه پیشنهادی برای کل دوره دانشجویان دکتری:

• ترم اول: ۴ واحد جبرانی (روش تحقیق، زبان، دو درس جبرانی) و ۳ واحد تخصصی
• ترم دوم: ۶ تا ۹ واحد تخصصی 
• ترم سوم: ۶ تا ۹ واحد تخصصی 
• ترم چهارم: امتحان جامع
• ترم پنجم: دفاع از پروپوزال و شروع کار پایان نامه
• ترم ششم: پایان نامه
• ترم هفتم، هشتم و یا نهم: دفاع از پایان نامه

در ادامه چارت درسی کلی دانشجویان دکتری همراه با برخی از قوانین مهم قرار گرفته است

موفق باشید